Papenhulst
De
Papenhulst behoort tot de vele
Bossche straten die in je loop der
tijden van naam veranderd zijn.
Oorspronkelijk al in 1458 was het
Wevershuls en ook hiel zullen dan
wel wevers hun ambacht hebben
uitgeoefend. Maar langzamerhand
gingen zich in deze straat en ook in
de omgeving meerdere kanunniken en
andere geestelijke heren van de St.
Jan vestigen waardoor de straatnaam
Papenhulst geworden is. Een
geestelijke werd in oude tijden
dikwijls 'paap' genoemd en dat was
toen zeker geen scheldwoord. De
karwnniken hadden in de 16de eeuw de
daar gelegen Héerenkelder in
gebruik. Zij bewaarden er hun wijn.
Daarover zijn ooit ernstige
botsingen met het stadsbestuur
geweest dat betrof dan de accijns.
Na de val van Den Bosch in 1629 werd
de kelder als zijnde geestelijk
goed door de! Staat verbeurd
verklaard en verkocht. Hij heeft
nadien verschillende bewoners gekend
tot in 1808 de pas heropgerichte
Loge 'De Edelmoedigheid' er zich
vestigde. Een mooi gebeiteld kopje
dat de ingang sierde bleef bewaard.
Het prijkt nu boven de zijpoort van
het vroegere ziekenhuis St. Joan de
Deo. Tussen de Heerenkelder en de
Diest stond sinds 1580 het klooster
der Arme Clarissen. In 1669 werd het
opgeheven.
|
Overigens is dit altijd ook wel een
straat geweest met vestigingen van
uiteenlopende aard. Jan Moons 'ende
syne Huysvrou Aleid' richtten er een
gasthuisje op voor 12 oude mannen.
Adam van Mierden stichtte er een
voor 13 vrouwen. Beide gasthuisjes
die nabij de Heerenkelder stonden
zijn in de 18de eeuw naar een andere
straat overgebracht. In de daarop
volgende eeuw begon een officier van
gezondheid Rippens genaamd hier
een particuliere verpleeginrichting
voor
'deftige' geesteszieken. In 1806
werd eveneens aan
de oostzijde der straat de
zoutziederij van Vermeulen
opgericht. Na verloop van jaren werd
die met diverse andere panden
gesloopt. Op het vrijgekomen terrein
werd het ziekenhuis St. Joan de Deo
gebouwd. Dit was in 1914 voltooid.
In 1928 kon ook het nieuwe
Fraterhuis in gebruik genomen
worden. Aan de overkant bevond zich
sinds 1809 het eerste Gymnasium dat
op zijn verdieping van 1856 tot 1865
het Provinciaal Genootschap
huisvestte. Er naast stond de H.B.S.
de Normaalschool en het Casino van
1828 sloten erbij aan. Dat is allemaal verdwenen en de
gehele westelijke straatwand werd
langzamerhand ingenomen door het
scholencomplex der Zusters van de
Choorstraat. Wij zouden dus, om de
oude terminologie in haar goede zin
nog eens te gebruiken, opnieuw
kunnen zeggen dat de Papenhulst ook
nu meer een straat van Papen dan van poirters is.
|
|