Kerkstraat

Ook nu nog spreekt men soms van de Korte Kerkstraat. En inderdaad was dat vroeger de officiële naam van het gedeelte dat vanaf de Markt loopt tot ongeveer de Hervormde Kerk daarna begon de Kerkstraat. Zij kreeg haar naam omdat ze naar de St. Jan voerde. Het zou overigens vroeger in niemand hoofd zijn opgekomen om de St. Janskerk bij die naam te noemen. Het was altijd 'de grote kerk'. En het is typisch dat de

Aan de Kerkstraat hebben wij nog enige jeugdherinneringen. Daar was de melksalon van Van Wees, waar zeldzaam verschijnsel in die tijd ook meisjes kwamen. Het was de enige gelegenheid waar dat het geval was. Tante Betsie was daar dank zij haar humor het onbetwiste opperhoofd. Zij wist zo nodig de orde te handhaven tussen de vele jongens en meisjes van buiten de stad die in 's-Hertogenbosch op school zijnde hier tussen de middag hun boterhammen kwamen opeten bij een glas melk of een kop chocolademelk. In de hoekjes kon men dikwijls minnende paartjes aantreffen.
Ook zien wij nog de rijtjes mensen soms naar gelang de ernst van het nieuws aangroei end tot een kleine menigte voor het raam staan van J.J. Arkesteyn en Zoon 'telephoonnommer 79'. Want daar op no. 54 waar eens de bekende historieschrijver Van Heurn gewoond heeft werd toen de Provinciale Noord-Brabantsche en 's-Hertogenbossche Courant uitgegeven. Belangrijke gebeurtenissen kon men dan heet van de naald lezen op een achter het raam opgehangen 'Bulletin'. Toen later de radio kwam was het met deze publicaties die overigens ook bij meerdere sigarenwinkels achter de etalageruit werden aangebracht afgelopen.
Onder de huizen aan de zuidzijde der straat stroomde eens de Diest. Aan die kant stond ook het fraaie huis van burgemeester Van der Does de Willebois. Het heeft moeten wijken voor de bouw van het nieuwe postkantoor. Wat daar ook verdween dat was de laatste houten voorgevel van 's-Hertogenbosch het huis dat de naam droeg 'Het Fransche Kabinet'. In 1878 werd het afgebroken. Maar gelukkig bleef er ook iets bewaard. Dat is de fraaie neogotische gevel op no. 34 aan de noordzijde. Dit huis werd omstreeks 1840 gebouwd de steenhouwerij Glaudemans is er lang gevestigd geweest nu is er de meubelzaak van de firma Schreuder.

De Kerkstraat is een straat van kerken maar ook een straat van cultuur. De schuilkerk in het Rederijkers- of Rhetoriestraatje werd na de opheffing der kerk Rederijkerskamer. Er werden toneelvoorstellingen gegeven door Moyses Bosch. Later werd de ruimte tijdens de kermis verhuurd aan losse theatertroepen. Ongeveer tegenover genoemd straatje in het zesde huis vanaf de Parade, was tot in de 17de eeuw de Latijnse school gevestigd zij werd ook wel Papenschool genoemd. Aan deze kant van de straat woonde en werkte de bekende drukker Jan van Turnhout. Zo ook, tegenover hem, de vermaarde drukkersfamilie Scheffers.
De muziek: Marinus Ogier directeur van onze muziekschool heeft in de Kerkstraat gewoond evenals de bekende leraar aan dezelfde school F.J. van der Heijden. Ook de familie Spiero mogen we niet vergeten evenmin als de Postharmonie. De beroemde Bossche graveurfamilie Van Berckel woonde eens in de Kerkstraat. Het oude Bossche ambacht der edelsmeedkunst wordt hier nog altijd uitgeoefend namen als Jonkergouw, Klaassen, De Leeuwen Teulings getuigen daarvan. Dorus Hermsen woonde er evenals de bekende kunstschilder en fotograaf A. Schuil van wie men ook nog wel eens werk tegenkomt. De bekende gebroeders Mosmans beoefenden in het huis no. 57 dat de naam 'De Drie Papegaaien' droeg de historie en de muziek. Later zijn zij verhuisd naar het naast gelegen pand no. 53 een veranderde nummering is oorzaak van het feit dat de huisnummers hier elkaar niet in de gebruikelijke orde opvolgen dat komt méér voor.
En dan heeft in de Kerkstraat een telg van het vermaarde financiergeslacht Rothschild gewoond bankiers die vorstenhuizen onderhielden en oorlogen betaalden waardoor ze ook een grote invloed gehad hebben op de politiek in verscheidene landen. Maar onze Jacques Rothschild was blijkbaar van de arme tak hij ventte manufacturen en betaalde! 3,78 belasting per jaar. Dat was in de vorige eeuw.

Men heeft in de Kerkstraat ook altijd gezorgd voor verschillende activiteiten het was en is allerminst een dooie straat. In ons bezit is 'nog het door Jan Mosmans geschreven boekje 'Versieringen en Opschriften in de Kerkstraat 17-20 augustus 1904'. De gebroeders Mosmans hebben samen met Oorus Hermsen en anderen toen een groot aandeel gehad in de aankleding der straat bij gelegenheid van het bezoek van koningin Wilhelmina en prins Hendrik aan 's-Hertogenbosch. Het is ondoenlijk om binnen het bestek van dit artikel alle gebeurtenissen alle personen die er aan hebben meegewerkt te vermelden. Er is zelfs geen beginnen aan om de activiteiten van de laatste jaren elie zowel in de Hervormde kerk als op het kerkpleintje zoveel culturele vreugde hebben gebracht te vermelden. Wel vinden wij dat het daar een gezellig stukje straat geworden is. Het wel eens misprezen maar toch prettig aandoende beeldengroepje dat daar geplaatst werd ter ere van burgemeester Lambooij die zijn ambt van 1961 tot 1969 vervulde heeft daar een aandeel in en zeker ook het terras van het 'Café de Paris'.
Nog één activiteit willen wij tot slot vermelden bij de eerste verjaardag in ons Koninklijk Huis na de inval der Duitsers op 10 mei 1940 heeft men in de Kerkstraat niet geaarzeld in ruime mate de nationale vlag uit te steken. Men heeft dat moedige feestelijke gebaar nadien zolang de oorlog duurde echter niet meer mogen herhalen....