Eerste en Tweede Straatje van Best
Genoemd naar Jan van Best die
in het begin van de 16e eeuw gronden bezat gelegen achter de huizen in de
Orthenstraat. De naar deze grond lopende straatjes werden respectievelijk
het Eerste en het Tweede Straatje van Best genoemd.
Wordt tot het middeleeuwse
stratenpatroon gerekend. Genoemd naar het voormalige nabijgelegen 'Huis van
Best' waarvan de eigenaar Jan van Best was. Liep eerst dood op de
Binnendieze later in verbinding met 'Tweede straatje van Best'. Nog later
via bruggetje over verdwenen tak van de Binnendieze.
Tussen de panden Orthenstraat
7 en 9 staat een groot ongenummerdhuis is. Dit brede en hoge pand (in de 18e
eeuw De Lintmolen geheten) ligt tussen de 'Straatjes van Best'. Beide
straatjes zijn naar de familie van Jan van Best vernoemd die in de nabijheid
een aantal percelen en panden
|
in eigendom had. Het 'Huis van Best'
was een vroege stenen mansio. Deze
aanzienlijke stadsvilla stond
merkwaardigerwijs niet aan de
straatkant maar op een achtererf van
Orthenstraat 7.
Het Eerste Straatje van Best liep
oorspronkelijk dood op een tak van
de Binnendieze de Marktstroom. Later
stond het in verbinding met het
Tweede Straatje van Best. Weer later
lag er een bruggetje over de
Marktstroom. Halverwege het steegje
bevindt zich een historisch pand het
kent enkele beeldbepalende
gevelwanden. Tussen beide
gevelwanden is een overdekte
luchtbrug gebouwd. Vanaf de
Orthenstraat tot Achter de Tolbrug
is het eigenlijke steegje. Het
gedeelte daarna tot aan de Pastoor
de Kroonstraat heet Verlengde Straat
van Best.
In het ongenummerde huis De
Lintmolen was destijds een
lintfabriek gevestigd die de
zogenaamde Bossche Band maakte. In
1828 kocht graanhandelaar en
molenaar Piet de Gruijter het gebouw
en installeerde er een rosgrutmolen
in om granen te pletten en erwten te
splitten. Zijn grutterswaren
verkocht hij in zijn sinds 1810
gehuurde winkel aan de Hooge
Steenweg 10. Na Gruijters vertrek
naar de Smalle Haven is het pand in
1905 geheel gesloopt en vervangen
door een armenschool en een
burgerschool. In 1974 werd het
aangekocht door bankiershuis Van
Lanschot.
|
Zowel het
Eerste als Tweede Straatje van Best is genoemd naar de familie van Jan van
Best. Die had begin 16e eeuw een aantal gronden en panden in eigendom
gelegen achter de huizen van de Orthenstraat. Het Tweede Straatje van Best
ligt rechts van Orthenstraat 9 en loopt door naar de Barbaraplaats waar
vroeger het Sint-Geertruiklooster stond. De invloed van het zich steeds
verder uitbreidende rijke nonnenklooster van Sint-Geertrui is tot ver in de
17e eeuw bepalend geweest. Het klooster was in de 16e eeuw het grootste en
rijkste van de stad.
De stadsuitbreiding vanaf het midden van de 14e eeuw was aanzienlijk in dit
oudste gedeelte van de stad. Toch heeft dit niet aantoonbaar tot meer
welstand geleid. De invloed van de toen ontstane binnenhaven was hiervoor
blijkbaar te beperkt. In het steegje woonde in de 16e eeuw een groot aantal
mensen. Volgens de gemene zettingen (belastingen bij verervingen) woonden er
verschillende ambachtslieden. Opvallend is het groot aantal timmerlui,
kleermakers en sjouwers (croeywagencruyders en sackdregers) maar ook een
pleeghster en scoelmester temidden van bouwvakkers. Zij zullen allen in
cameren (eenkamerwoningen) hebben gewoond. Zo waren er zes huisjes onder één
dak met de naam 'Sint Simon'. Deze zijn alle in 1905 gesloopt ten behoeve
van een schoolgebouw. Het hoekpand met Orthenstraat nummer 9 heet Inden
Hooren en dateert uit 1573. Tegenwoordig staat halverwege het steegje een
kantorencomplex hierdoor is het aanmerkelijk ingekort. Het beloop is met
twee haakse bochten. Qua bouwperiode behoort het tot het middeleeuwse
stratenpatroon.
|