EERSTE EN TWEEDE KORENSTRAATJE

Eerste en Tweede Korenstraatje

's-Hertogenbosch kent enkele Korenstraatjes waarvan de namen aangeven dat het beroep van korenkoopman er in het verleden veelvuldig voorkwam. Bekend zijn de Korenbrugstraat en het Eerste en Tweede Korenstraatje. Ze liggen aan de rand van het oudste stadsgedeelte waar vroeger de eerste stadsmuur stond. In de late middeleeuwen liep het Eerste Korenstraatje (ook Korte Korenstraatje genoemd) aan de westzijde

dood op de muur. Aan het einde van de straat zal een smalle doorgang in de stadsmuur zijn geweest. Al spoedig na voltooiing van de eerste stadswal werd er buiten de muur gebouwd. Het bebouwingproces werd voortgezet na gereedkomen van de tweede stadsmuur. De beide Korenstraatjes en de Karrenstraat vormden een verbinding tussen de Markt en de doorgang aan het eind van het Eerste Korenstraatje. Later vormde het Eerste Korenstraatje een schakel met de Korenbrugstraat waar op de nabij gelegen korenmarkt zich de korenhandel afspeelde.
Het nauwe Eerste Korenstraatje was even belangrijk als de veel bredere Karrenstraat hetgeen aan de percelering is af te leiden. In beide straten zijn oorspronkelijk brede kavels gevormd. Het hoekpand Eerste Korenstraatje 18 is een voorbeeld van huizen die tegen de eerste ommuring zijn aangebouwd. Dit van oorsprong 15e-eeuwse huis is tegen de buiten- of veldzijde van de stadsmuur aangebouwd. Bij archeologisch en bouwhistorisch onderzoek in 1996 bleek de linkerzijgevel op het tracé van de oudste stadswal te staan. Van de stadsmuur werden restanten aangetroffen zoals de vroeg 13e-eeuwse bouwvorm van kistwerk van tuf- en baksteen evenals poeren (pijlerfundering) funderingsbogen en kantelen met schietspleten.

Net als het Eerste Korenstraatje was het Tweede Korenstraatje vroeger veel belangrijker dan nu. Het was onderdeel van de verbinding tussen de Markt en de Sint-Janspoort aan de westkant van de stad. Het was de schakel tussen de Markt, de Oude Vismarkt en de Korenbrugstraat. Tot in de 18e eeuw bezaten de huizen aan het Tweede Korenstraatje namen die met de handel in koren te maken hadden. Het smalle straatje kende in het verleden verschillende namen. Het werd onder meer het Lange Korenstraatje genoemd. Oudere namen uit de 15e eeuw zijn Hooystraetken, Neysstraetken, Naystraetken, Batenborchstraetken en Klompenstraatje. In de volksmond wordt het ook wel Hemastraatje genoemd.
Het grote hoekpand Tweede Korenstraatje 18 heet De Put. De woning dankt haar naam aan een put die hier bij een van de toenmalige toegangspoorten van het ter plekke gevestigde Minderbroedersklooster reeds in 1386 wordt vermeld. Het pand is in 1671 bijna geheel verbouwd, er kwam een gevel van het type Vingboons. Deze bouwstijl wordt gekenmerkt door de vorm van de top: twee hoge trappen ofwel een rechte hals tussen gebeeldhouwde vleugelstukken, met een bekronend fronton en verder door -meestal over meer verdiepingen- doorgaande pilasters. De Put heeft vier Ionische pilasters met natuurstenen kapitelen, in het gebogen fronton staat het (bouw)jaar MDCLXXI (1671), onder het fronton zit een festoen (natuurstenen praaltros). In 1985 is het pand grondig gerestaureerd. Sinds 1927 in bezit van de landelijke vereniging Hendrik de Keyser, die zich inzet voor het behoud van architectonisch of historisch waardevolle huizen in Nederland.