Stadswandeling

 Geschiedenis

 Binnendieze

 Sint-Janskathedraal

 's-Hertogenbosch

 Vestingstad in het groen

 Bossche wijken

 Oeteldonk

  De Geschiedenis

  De Wandeling

  Wegwijs in Oeteldonk

  De Grote Optocht

  De Oeteldonkse Jeugdcarnaval

 Evenementen

Oeteldonk

De Wandeling

       

Bosschenaren, Oeteldonkers en mensen van buiten de stad kom het 'fijne' te weten over Oeteldonk! Carnaval in 's-Hertogenbosch kent een rijke historie

vol gewoontes en tradities, die begint aan het einde van de negentiende eeuw, deze themawandeling staat in het teken van Oeteldonk! Loop mee en kom erachter hoe het 'spelleke' in Oeteldonk wordt gespeeld. We bezoeken het Oeteldonks Gemintemuzejum waar de historie, waardevolle voorwerpen en uniek beeldmateriaal van carnaval in Oeteldonk tentoon wordt gesteld. Kent u het verhaal achter het beeldje van de halve Peer, heeft u wel eens goed naar de deurknop bij het stadhuis gekeken? Met een warm hart voor Oeteldonk geven wij u deze geheimen en wetenswaardigheden prijs!

   

Na deze inleiding vertrekken we vanaf het Stationsplein maar gaan eerst naar het perron 1a waar Z.K.H. Prins Amadeiro op carnavalszondag met de trein om 11:11 uur aankomt. De trein stopt dan bij het prinselijke stapsteen, op deze steen zet Z.K.H. Amadeiro zijn eerste stap als hij weer in Oeteldonk gearriveerd is en waar de minister-president en de Peer van de Muggenheuvel hem verwelkomt. Op deze stap-steen staat: Gedraoge over ijzere wege Gespoed in 'n gezwinde pas Welkom hier Preins Amadeiro In ons waotervrij moeras. We gaan nu terug naar het stadionplein en beneden rechts van de trap hangt aan de pilaar het beeldje van Prins Amadeiro XVI . Het beeldje is de blijvende herinnering aan de viering van het tachtig jarig bestaan van Oeteldonk in 1962. Het kleine bronzen beeldje is gemaakt door de op 21 mei 1897 in Ijsselstein geboren Jo Uiterwaal.

                   

Het jubileumbeeldje werd op 10 november 1961 onthuld ter herinnering aan Amadeiro XVI, waaraan Pom van der Elst 25 jaar lang inhoud gaf. Ieder jaar bij de aankomst van Z.K.H. Prins Amadeiro op

carnavalszondag om 11.11 uur wordt het beeldje verfraaid met een krans van boerenkool. Dat het beeldje zijn bestemming heeft gevonden aan het station is niet verwonderlijk, immers NS heeft altijd een belangrijke rol gespeeld in de dynastie van de Amadeiro’s. Al van de eerste telg uit dat geslacht, Francois Hohmann, is bekend dat hij in 1883 met de trein in Oeteldonk arriveerde. Ook zijn latere opvolger Jan Bax ging in 1900 per trein op bezoek bij zijn Oeteldonkse onderdanen. Hij liet dat vooraf aan het bestuur van de Oeteldonksche Club weten. Voor de bestuurders van het dorp aanleiding een

waardige ontvangst te organiseren. Sindsdien is het carnavaleske dorp een traditie rijker. Slechts eenmaal is die traditie onderbroken in 1924 arriveerde de Hoogheid per boot in zijn lustwarande.

Op de carnavalszondag als het hoge gezelschap is aangekomen op het Stationsplein wordt het volkslied ten gehore gebracht. Hierna wordt de Hoogheid door Peer vaan den Muggenheuvel tot den Bobberd de Oeteldonkse Burgervoajer Kees Minkels zunne assesor en door leden van de Geminteroad welkom geheten in zijn Oeteldonk. Ook vanaf het podium spreekt Prins Amadeiro XXV zijn volk toe en dit wordt gevolgd door een speech van de Hofstationschef van Oeteldonk Centroal. Tevens zal de dirigent van de Hofkapel ‘De Kikvorschen’ acte de presente geven. Aansluitend zal de Prins de Koninklijke renstal, bestaande uit de Stokpèrdjes en de Biezenpèrdjes, inspecteren. Na het voornoemde protocol vertrekt de stoet aangevoerd door de Koninklijke Harmonie ’s-Hertogenbosch naar het Stadhuis op de Markt.

        

Via de stationsweg gaan we richting de Wilhaminabrug op het einde van de stationsweg staat het standbeeld en stelt Carnaval voor: een mannelijke figuur met een masker in de hand en wapensteen aan de voeten. Mannelijke figuur

heeft een hiëratische uitdrukking op het gezicht en zijn gekleed in een soort tunica met gestileerde plooien. Deze werd op maandag 11 november 2011 onthuld.

         

Via de stationsweg gaan we richting de wilhaminabrug aan de Wilhelminabrug hangt sinds 2003 een plaquette ter ere van Peer vaan den Muggenheuvel. Op de plaquette leest men de tekst: Ut war jaorelang gelee, un durrup wier gesticht. Dun Peer kwaam ingereeje, zo luidde ut bericht. Un keind uit zaod gebore, op zuuk naor haord en honk verworre tot folklore, geheete Oeteldonk. Hier op deze plek toonde Oeteldonk het eerste levensteken op maandag 20 februari 1882 tijdens een stoet die de intocht van de nieuw benoemde burgemeester Peer Van den Muggenheuvel in de plattelandsgemeente Oeteldonk voorstelde. Een eerste bescheiden optreden maar het succes was er niet minder om. De initiatiefnemers waren dan ook vastbesloten om door te gaan en richten op 1 oktober van hetzelfde jaar de Oeteldonksche Club van 1882 op.

      

We steken nu de brug over en na de bank gaan rechts de Lepelstraat in en ter hoogte van de opstapplaat voor de rondvaart Binnendieze hangt aan de zijgevel monument van de halve Peer. Het bronzen beeldje siert sinds 1988 de ingang van de wijk de Uilenburg. Het door Ton Buijsters vervaardigde monumentje lijkt verdacht veel op Frans Vennix die van 1976 tot en met carnaval 1987 de functie van burgervaojer van Oeteldonk vervult. Als de Oeteldonksche Club Vennix de oprichter van het Oeteldonkse Aauw archief

benadert met de vraag of hij die functie op zich wil nemen is hij lid van carnavalsvereniging De Oetels. Frans en de carnavalsvereniging hebben geen bezwaren. Wel stellen de organisatoren van het Oetelkonzert een leasecontract op dat al na enige jaren verwatert en niet meer wordt nagekomen.

          

Althans dat blijkt als Frans Vennix is afgetreden en de wens te kennen heeft gegeven dat hij naar zijn oude vereniging wil terugkeren. Die oude vereniging heeft in een reusachtige doos inmiddels al wel van de Oeteldonksche Club zijn’ vuile was’ teruggekregen. Het nodige overleg tussen beide verenigingen volgt de oplossing blijft uit. Er rest de Oetels weinig anders dan het aanspannen van een rechtszaak. In zijn vonnis komt de president van de rechtbank voor deze gelegenheid bijgestaan door elf vrouwelijke griffiers tot de uitspraak dat de Oeteldonksche Club middels één vat goed bier en twee flessen Jägermeister de Oetels moest schadeloos stellen. Verder eist hij dat beide partijen een waardig gedenkteken voor het instituut Peer moeten oprichten. Op de uitvoering van dat vonnis hebben de Oetels volgens eigen verklaring een jaar lang tevergeefs gewacht. Het wachten beu verscheen er op 11-11 1988 een half gedenkteken met alleen een bijdrage van de Oetels.

    

Aan de andere kant van de straat waar nu ijs & zopie in zit was in de jaren 50 van de twintigste eeuw opslagplaats van Coppens. Hier werd de eerste opbouw van de praalwagen van de carnavalsvereniging de Tierelantijnen gebouwd en zaterdag voor de carnaval kwam er een platte wagen van Sars en werd de wagen opgebouwd; maandagmorgen werd hij dan verder afgebouwd. Die eerste wagen was een wip die ook nog kon ronddraaien. Deze wagen kreeg meteen de eerste prijs, mede omdat het de eerste praalwagen was met beweging in Oeteldonk. Voordat de Tierelantijnen aankwamen voor de opstelling aan de Wegensingel kwamen er eerst een aantal hindernissen op hun pad waar ze vooraf niet op gerekend hadden. Allereerst kon de wagen niet uit de werkplaats omdat er twee lampen in de weg zaten, die werden daarom maar afgebroken, en toen ze op de Vismarkt aankwamen stond er ook nog een boom die hun de weg versperde. De brandweer moest er toen aan te pas komen om een tak van de boom af te zagen zodat de wagen verder

kon. Bij de opstelling aan de Wegensingel waaide het echter zo hard dat er een kop scheef ging hangen.

      

We volgen Korenburgstraat op het einde van de straat steken we de kruisstraat over in deze straat

trekt op zondag de intocht langs en op de maandag de grote optocht. We komen nu in de eerste Korenstraatje op het einde gaan we rechtsaf de Karrenstraat in. Carnaval 2008 startte hier op dinsdagmiddag de kinderoptocht bij de snoepwinkel gaan we linksaf de tweede Korenstraatje in op het einde steken de hooge steenweg over gaan de scheiding-straat in waar we op het einde rechtsaf gaan. Boven broodjeszaak ‘De twee beren’ op de hoek van het Burgemeester Loeffplein en de Marktstraat hangt het monument van Jan Somers. Jan Somers was de dirigent van de Komische Folk-loristische Fanfare de Kikvorschen. Somers is op 16 november 1918 in Utrecht geboren al op 3-jarige leeftijd verhuisde hij naar Den Bosch waar hij in de De Pijp vlakbij de plaats waar nu het standbeeldje hangt opgroeide. De man die jarenlang het gezicht bepaalde van de Hofkapel die net als de Propaganda Club het predikant Prinselijk mag voeren overleed op 15 april 1997 op 78-jarige leeftijd. Het beeldje is gemaakt door het kunstenaarsechtpaar Jean en Marianne Bremers uit Helvoirt. De kleinkinderen van Somers verzorgden de onthulling van het beeldje in het weekend van 16 en 17 november 1997 waarin de Kikvorschen hun 70-jarig jubileum vierden.

     

We gaan nu richting de markt en op de markt aangekomen gaan we rechtsaf dan hebben we aan de rechterkant hotel Central die tijdens de carnavalsperiode dient als de zomerpaleis van Z.K.H. Prins Amadeiro de balkon boven de ingang is de slaapkamer van de Z.K.H. Prins Amadeiro.

Hier de putdeksel waar de stalen pijp wordt bevestigd waar Boer Knillis komt te staan de deksel ligt 30 meter voor Hotel centraal en de C&A.

    

Ook op de markt ter hoogte van de Kerkstraat staat tijdens de carnaval Boer Knillis op zijn sokkel. Het standbeeld van de stichter van Oeteldonk Boer Knillis wordt op carnavalszondag onthuld. Moeder Hendrien (zijn vrouw) staat alleen in het schrikkeljaar naast hem met de onthulling begint het officiële het carnaval. Op carnavalsdinsdag om 24:00 uur wordt Knillis begraven te midden van duizenden Oeteldonkers en tientallen meziekskes daarmee eindigt het driedaagse feest.

home

2Volgende

Website informatieGastenboek

Foto's copyright © bij groetenuitdenbosch.nl