's-Hertogenbosch
De Kerken
Wederkomstkerk
Gebouwd in 1963 door architect D. Zuiderhoek een
Gereformeerde Kerk. Tachtig jaar lang was de
Pelgrimskerk in de Jan Heinstraat het centrum van
gemeenteleven. Allen die meer dan incidenteel dit
kerkgebouw (“de kerk met de groene ruitjes...”)
bezochten, zondags en door de week, hebben door
|
de vele herinneringen die daar
liggen, een warm plaatsje in hun hart gereserveerd voor dit
gebouw maar dat neemt niet weg dat de gemeente uit haar oude
behuizing groeide en dat ruimtegebrek de groei van het
kerkelijke leven ernstig belemmerde en verhuisde naar de
Rijnstraat.
Heilig
hartkerk
Reliëf van de H. Tarsisius hoog boven in de muur van het
koor. Terracotta 65 x 260 cm. Datering 1952. Vervaardigd
door Jacques de Bresser. Het reliëf is te zien vanaf de
Lucas van Leydenstraat en stelt de H. |
|
Tarsicius voor die het H. Sacrament bewaakt; vandaar de plaats dicht
bij het altaar. Hij is hier afgebeeld als jongen in
misdienaarkleding met een verheven uitdrukking op het gezicht en de
blik naar de hemel gericht, een nimbus rond het hoofd en de handen
gevouwen voor de borst. Hij staat onder een baldakijn en op een
rechthoekige console, met daarop de beeltenis van een
brullende leeuw. Het reliëf is waarschijnlijk gemaakt bij de bouw
van de kerk in 1952 (architect Kropholler), door Jacques de Bresser.
Kapucijnenkerk
H. Hart (Capucijnenkerk). Neoclassicistisch zaalkerkje uit 1896 met
bakstenen gevel in neoromaanse trant. Het gepleisterde interieur
heeft lisenen, een kroonlijst en tongewelven.
Rijk neorenaissancealtaar met zijaltaren, preekstoel en
biechtstoelen, alles uit de bouwtijd. Grafzerk met priesterbeeltenis
|
(1659) in
het portaal. Architect van het klooster en kerk was kapucijn Felix Baijens
uit Dennenburg. Vanaf 1 januari 1979, toen de Leonarduskerk en de St. Pieter
gesloten werden en de ene Binnenstadsparochie werd
opgericht, werd ook de kapucijnenkerk
aangewezen als parochiekerk met bijzondere zorg voor de wijk 't Zand. Maar
vanaf 2002 is de kerk weer uitsluitend kloosterkerk, zoals voor 1979.
Arrahma moskee
Deze staat in "Orthenpoort" aan de Vogelstraat. Arrahma = de zachtmoedige.
In 1996 is de bouw van de Arrahma Moskee gereed gekomen. De Arrahma Moskee
is gebouwd door de Marokkaanse gemeenschap in 's-Hertogenbosch. Voor alle
moslims overigens, niet alleen voor Marokkanen. Bij het ontwerp is gekozen
voor een 'open' bouwstijl. De moskee is immers onderdeel van het cultureel
diverse beeld van onze stad. Vooral de mooie vierkante minaret, ontworpen
naar Marokkaanse stijl, springt in het oog. Ook het interieur van Moskee
Arrahma is modern en stijlvol. In de gebedsruimte pronkt de |
|
prachtige
grote lamp. De bibliotheek is ingericht met veel Arabisch en Nederlandstalig
naslagwerk. Vrijwilligers van de Moskee hebben in de afwerking prachtige
houten hekwerken, kasten en een mimbar gebouwd. De Moskee biedt plaats aan
zo'n 600 bezoekers.
|
Sint
Lambertuskerk
De R.K.kerk aan de Graaf van Solmsweg 73 te Engelen. Is
gebouwd in 1933 door architect H. de Graaf Sr. Het is een
driebeukige bakstenen kerk met een zadeldak dat haaks op de
weg staat. Links en rechts van de ingang twee veelhoekige
kapellen. De koortravee heeft een lagere driezijdig gesloten
absis. Ramen met spitsbogen en dakkapellen op het schip en
een dakruiter.
|
Nederlands hervormde kerk engelen
Gerestaureerd in 1964. Architect Ir. J. de Wilde. Torentje
met uurwerk is eigendom van de Gemeente. Het bevat slechts
de ruimte van het priesterkoor van de vroegere, veel
grotere, katholieke kerk die vermoedelijk in de 14e eeuw is
gebouwd. Deze ging in 1609 over in Hervormde handen.
|
H. Antonius Abtkerk
De parochiekerk Gravin Helenastraat 3 te Bokhoven. Ze is van eind 15e eeuw
en toegewijd aan Sint Antonius Abt.1363. Eigen kapel. 1498. Na de brand een
nieuw schip.1610. Vergroting koor en twee zijramen. De oude toren is 27meter
hoog en dateert uit de 15e eeuw. Twee klokken zijn afkomstig uit de in 1982
gesloopte Sint Pieterskerk in onze stad. De beelden zijn 17e, 18e en 19e
eeuwse kunstwerken.
|
|
|
De
17e eeuwse marmeren vorstelijke graftombe is gemaakt in 1650 door
Artis Quellinus de Oude in Amsterdam, van de eerste graaf en gravin
van de heerlijkheid Bokhoven Engelbert van Immerzeel, overleden 13
juli 1648 en Helena van Montmorency, overleden 26 september 1652. De
afmetingen zijn 2,15 meter lengte, 1,20 breed, 1,30 hoog. De
achterzijde is onbewerkt. In de oorlog 1940-1945 werd het zwaar
beschadigd. Het Bureau Terwen uit Leiden maakte in oktober 1997 het
praalgraf schoon en repareerde het zoveel mogelijk. Tussen de
familiewapens staat een Latijnse tekst die ooit zeer ondeskundig is
"bijgewerkt". In de kerk bevindt zich het relikwie van
Sint-Cornelius sedert 1839. Zij zou bescherming bieden tegen diverse
ziektes (speciaal de stuipen).
|
Heilige
Sint Annakerk
De Heilig Annakerk is de parochiekerk
van Hintham. In 19e eeuw groeit Hintham uit tot een langgerekte straatdorp.
De gemeenschap krijgt dan ook in 1910 een eigen kerk en het wordt daarmee
een kerkdorp. De parochie werd gewijd aan Heilige Anna, de moeder van de
maagd Maria. De kerk is een in neogotische stijl gebouwde kerk, welke
ontworpen is door de Bossche architect W.Th. van Aalst. Afgezien van de
gebruikte steensoort, en enkele architectonische details is de kerk is in
feite een kopie van de Église Saint-Martin d'Aillant-sur-Tholon in
Frankrijk. De bekende restauratiearchitect Viollet-le-Duc had een modelkerk
ontworpen, die als voorbeeld kon dienen voor dorpskerken. Het grondpatroon
is een driebeukige kruiskerk, waarbij de toren opzij is geplaatst. De
voorgevel heeft drie portalen, en een roosvenster. Naast de kerk staat een
Heilig Hartbeeld van Charles Grips, dat in 1949 werd opgericht als
oorlogsmonument.
Landolinuskerk
Staat in Empel. De Bouwpastoor was pastor
Claassen. Het eerste grondwerk was op 1 maart 1948. De architect was Pontzen
uit Tilburg. De aannemer was
Naber. De eerste mis vond plaats op 25
dec.1949. Tussen de pilaren hangt de Kruisweg die is geschilderd op betonpalen door
rector Egbert Deckers. De oude Landolinuskerk werd in het begin
van de
twintigste eeuw gebouwd door pastoor Pompen die in 1895 naar Empel kwam. Zij
werd in de Tweede Wereldoorlog verwoest.
|
|
Sint Lambertus
Naam van de kerk die staat in de Torenstraat in Rosmalen. De eerste houten
kerk is gebouwd tussen 1100 en 1200. Was in 1293 al een parochie. Ze werd in
1430 vervangen door een bakstenen kerk, waarschijnlijk gebouwd op een donk.
In 1530 kreeg ze een basilieken vorm. Ze werd in 1832, na de terugkeer bij
de Katholieken. Door vergrotingen gewijzigd gotisch gebouw, bestaande uit
een 15e eeuwse toren, een driebeukig basilicaal schip uit het begin van de
18e eeuw, een lager 16e eeuws dwarspand waarnaast in 1911 een gelijkvormig
tweede dwarspand gebouwd is met oostelijke koren, en een eveneens in 1911
gebouwd diep en laag koor in gotische vormen. Deze uitbreidingen naar
ontwerp van de architect F.Ludewig. Vlaakopgaande toren, aan de voet in de
bouwtijd van het schip ommanteld met een uitspringende geleding van
baksteen, doorregen met lagen tufsteen zoals ook aan schip en dwarspand
voorkomt. In de tweede geleding spitsboognissen, in de derde
spitsboogvormige galmgaten; van vier- tot achtkant ingesnoerde leienspits.
Steunberen aan de zijbeuken; in de schipmuren daarboven afwisselend vensters
en nissen. Vijfkante Mariakapel uit 1550 tegen de westkant van de zuidelijke
zijbeuk. Het schip inwendig in 1824 klassicistisch gewijzigd, waarbij de
lichtbeuk door een tongewelf in stuc aan het oog onttrokken is; kooflijst;
scheibogen en kapitelen (ionische) in stuc. In het oude dwarspand
stergewelven op figuraal gebeeldhouwde kraagstenen. In de Mariakapel
vijfzijdig ribgewelf, waarvan de sluit- en kraagstenen met engelenfiguren
versierd. Over het torenportaal een kruisribgewelf op kraagstenen.
Inventaris: gesneden houten communiebank uit 1759; eiken preekstoel uit
omstreeks 1750; orgelkas en orgeltribune uit de eerste helft van de 19e eeuw
evenals het orgel, een tweeklaviers instrument in 1850 gemaakt door F.C.
Smits uit Reek. Houten Mariabeeld door Walter Pompe, 1751. Schilderij door
M.S. Vos, 1591, voorstellende de Bewening van Christus; 16e eeuws houten
kruisbeeld. Geelkoperen kroonluchter, tweemaal zeslichts. In de dakruiter
klok van Petit en Fritsen, 1823, diam. 47 cm. Mechanisch torenuurwerk,
elektrische opwinding. Op de toren van de kerk zit een grote zonnewijzer,
geverfd op een in de muur gemetselde stenen plaat |
|