HET BELEG VAN 1629

Geschiedenis

Het beleg van 's-Hertogenbosch 1629

Pogingen tot ontzet - Met zijn grote leger trok Hendrik van den Bergh via Turnhout, Goirle en Hilvarenbeek naar de huidige Langstraat. Eind juni was

hij pas in de directe omgeving van 's-Hertogenbosch. Hij was via Helvoirt naar Boxtel getrokken om vanuit daar enkele venijnige aanvallen uit te voeren. Steeds mislukten zijn aanvallen, waaruit hij constateerde dat hij zijn pogingen moest staken. Hij verkoos een andere strategie en trok naar Holland, om daar te proberen steden te heroveren op de Staatse troepen.

Frederik Hedrik en Amalia van Solms met hun kinderen voor

's-Hertogenbosch. Allegorische gravure door Chrispijn de Passe

(1597 - 1670)

Hij trok eerst naar Wesel, om zich daar aan te sluiten bij de troepen die de keizer van het Heilige Roomse Rijk beschikbaar had gesteld voor de Spanjaarden. Via Amersfoort was het plan om naar Holland af te reizen. Op 13 augustus werd, onder leiding van de Graaf van Montecucculi, Amersfoort aangevallen en capituleerde een dag later. Als antwoord hierop stuurde Frederik Hendrik de compagnieën van Ernst Casimir, voornamelijk ruiters, naar de Veluwe. Hierdoor had Frederik Hendrik wel paarden te weinig om de molens te draaiende te houden. Het grootste leger bleef en had nog steeds een numerieke meerderheid. Ernst Casimir ging echter naar Wesel en nam de stad in. Een confrontatie met Montecucculi zou hij verliezen. Door de inname van de stad konden de Spaanse troepen moeilijker bevoorraad worden.

De verovering van de stad - Het Kwartier van Willem Nassau bij Orthen loste op 20 mei als eerste een kanonsschot op de stad. Het Kwartier van Ernst Casimir bij Hintham volgde op 29 mei. In totaal werden er 14 schoten op de stad afgevuurd, maar er vielen geen gewonden. Frederik Hendrik was op 3 juni klaar met zijn batterij.

Tijdens de wapenstilstand kwamen velen uit Holland en het buitenland de militaire werken bekijken. Anoniem schilderij van de verschansingen van de belegeraars op 11 september 1629.

Eind mei en begin juni werd de stad uit verschillende richtingen tegelijkertijd aangevallen, zodat de aandacht van de belegerden werd verdeeld. Frederik Hendrik richtte de belangrijkste aanval vanuit het zuiden op Bastion Vught. Ondertussen liet Frederik Hendrik ook loopgraven graven naar Fort Isabella en Fort Sint Anthonie. De loopgraven waren Fort Sint Anthonie zo dicht genaderd dat de Bossche soldaten de soldaten van Frederik Hendrik in het gezicht konden zien. Vanaf half juni tot half juli werd er hevig gevochten bij beide forten. Half juli waren beide forten ingenomen. Eerst viel Fort Isabella, Fort Sint Anthonie viel op 19 juli.

's-Hertogenbosch begon te ervaren dat Bastion Vught een zwak punt was in de vestingwerken, hoewel de soldaten van Bastion Deuteren ondersteuning boden. Het Bastion werd weliswaar bewaakt door Fort Isabella en Fort Sint Andries, maar sinds die veroverd waren, was er geen verdediging meer.

Daarbij kwam, dat Bastion Baselaar te ver weg lag om ondersteunend vuur te geven. Bastion Oranje werd pas na het Beleg gebouwd door de Staatsen. Voor het leger van de stad restte niets meer dan afwachten - wachten op het ondersteunende leger van Hendrik van den Bergh. Daarnaast moesten ze zuinig zijn met munitie. Het moet dan ook een teleurstelling zijn geweest dat het Hendrik van den Bergh niet lukte om de stad te bereiken en hij naar de Veluwe trok. In augustus waren vanuit alle kwartieren de loopgraven van de stad zo dicht genaderd,

Na de capitulatie van 's-Hertogenbosch kwam Frederik Hendrik via de Vughterpoort binnen.

dat het tot een confrontatie kwam. Uiteindelijk werd op 11 september een bres geslagen bij Bastion Vught. Dit wilde nog niet zeggen, dat de stad ingenomen was, want achter Bastion Vught lag immers nog de oude Vughter Poort bij de Kuipertjeswal. Deze verdedigingsmuur was bij de stadsuitbreiding intact gelaten. Tegelijkertijd bedreigde het Kwartier van Ernst Casimir het Hinthamerbolwerk en de Hinthamer Poort. Als het hem lukte om daar een bres te slaan, was de stad definitief verloren voor de Spaanse koning. Door de dreiging van twee kanten tegelijkertijd was Anthony Schets, de gouverneur van de stad, op aandringen van Bisschop Ophovius gaan onderhandelen met Frederik Hendrik over de capitulatie. Op 14 september capituleerde de stad. Door deze capitulatie kwam een eind aan een indrukwekkende staat van dienst van 's-Hertogenbosch, de stad van Hertogdom Brabant. 's-Hertogenbosch was in Staatse handen.