De hoofdtoegang van St.-Jan was eigenlijk anders gepland: niet onder de romaanse toren met gotische spits, maar tussen twee hoge torens in. Nu kijken we naar het Noorderportaal, 'de voorgevel aan de Hinthamerstraat'.
       

In de tijd dat het noordertransept werd gebouwd, de eerste helft van de vijftiende eeuw, was mogelijk Willem van Baelre als bouwmeester aan de Sint Jan verbonden. Hij werkte echter ook in de bouwloodsen van enkele Utrechtse kerken. Zo was hij sinds 1393 steenhouwer aan de Dom en van 1440 tot omstreeks 1442 bad bij zelfs de leiding over de werkzaamheden aan deze belangrijke kerk. Dat hij desondanks vaak en langdurig in ‘s-Hertogenbosch verbleef, valt op te maken uit de klacht die de kerkmeesters van de Utrechtse Buurkerk omstreeks 1438 lieten horen, namelijk dat 'meister Willem altoes seer quat is te krijgen van ‘s-Hertogenbosch alhier'. Blijkbaar is Willem van Boelre in deze jaren dus nogal intensief bij de bouw van de Sint Jan betrokken geweest. Het valt echter moeilijk vast te stellen welke delen van de kerkgebouw onder zijn leiding tot stand zijn gekomen en het is daarom ook niet duidelijk in hoeverre Willem van Boelre heef bijgedragen aan het tot stand komen van de monumentale gevel van het noordertransept, een indrukwekkend voortbrengsel van de vijftiende eeuwse bouw kunst dat met zijn enorme afmetingen en zijn weelderige detaillering herinneringen oproept aan de transeptgevels en de portalen van sommige Franse kathedralen. De gevel bestaat uit drie gedeelten. Onderaan het portal met een brede, rijk gebeeldhouwde omlijsting en een tympaan boven de dubbele deuren. De top van het tympaan doorsnijdt sen galerij waarboven het grote transeptraam is aangebracht en het geheel wordt bekroond door een driehoekige topgevel die bestaat uit een enorme ronde beeltenis met een rijk besneden, opengewerkte omlijsting. Aan weerzijden van de transeptgevel zijn twee kolossale, sterk gelede steunberen geplaatst die, zich naar boven toe steeds versmallend, eindigen in reusachtige pinakels die als wachters aan weerszijden van de topgevel stam, In de oostelijke steunbeer is een traptoren aangebracht die de beide galerijen onder en boven het grote venster met elkaar verbindt. Vermoedelijk werd de gevel omstreeks 1450 voltooid want kort tevoren werd door de Bourgondische hertog Philip de Goede, tevens hertog van Brabant, aan de Sint-Jan een glasraam voor het noordertransept geschonken, een gebrandschilderd glas dat ongetwijfeld als hoogtepunt van de bouw gold. In 1450-1451 voltooide de glasschilder Jan van Lent dit werk. Dat overigens zoals alle oude gebrandschilderde ramen van de kerk inmiddels weer geheel verloren is gegaan. Ook van het vijftiende eeuwse beeldhouwwerk dat oorspronkelijk de transeptgevel sierde en waarvan niet meer bekend is dan dat het Maria als hoofdthema had, is niets meer bewaard gebleven. Een volgende stap in de bouwfase van dit portaal was het beschilderen van het gewelf, dat in de jaren daarna plaatsvond.

Waarschijnlijk via het Noorderportaal betraden in 1481 keizer Maximiliaan, zijn zoontje Philips (de Schone) en tal van edelen de kerk, toen zij er het Kapittel van het Gulden Vlies hielden. De bouwactiviteiten aan de Sint-Jan waren toen nog in volle gang, maar via deze ingang maakte men kennelijk de mooiste entree in de kerk.
      
Beschietingen tijdens het beleg van Maurits rond de stad waren er in 1602 de oorzaak van dat het raam gerestaureerd moest worden. In de loop der tijden is het raam toch verdwenen en vervangen door blank glas. Eveneens verdwenen de afbeeldingen in het gewelf onder de witkalk. Maar met de teruggave van de kerk aan de katholieken in het begin van de negentiende eeuw werd door de gelovigen ook gedacht aan een restauratie van de sterk verwaarloosde kerk naar dat wat zij eens geweest was: het gotische middelpunt van kerkelijk 's-Hertogenbosch.
      
Toen men het noordertransept in 1859 bij de eerste fase van de restauratie onder handen nam, werden de nog aanwezige fragmenten verwijderd waarna een volledig nieuw iconografisch programma werd ontworpen. De overvloed van beelden die thans aan de gevel te zien is, dateert dan ook in z

ijn geheel uit de negentiende eeuw. Het interieur van het noordertransept vertoont een aantal opmerkelijke details. Zo wijkt de vormgeving van het triforium aan de westzijde sterk af van het driepasmodel dat elders in de kerk is toegepast. Bovendien is hier ook de achterwand van het triforium gedeeltelijk doorzichtig gemaakt. De gewelven in het transept waren vermoedelijk ontworpen als eenvoudige kruisgewelven zoals ze werk in het hoogkoor zijn toegepast, maar klaarblijkelijk heeft de bouwmeester uiteindelijk toch aan een meer vertakt netgewelf de voorkeur gegeven. Men kan nu in de ribben van bet noordertransept nog steeds de vreemde knik waarnemen die nodig was om de gewelven volgens het gewijzigde ontwerp te voltooien.           Restauratie In het midden van de negentiende eeuw begon de restauratie van de Sint-Jan. Architect Veneman maakte in 1859 het ontwerp voor het Noorderportaal. De toegangsdeur via dit portaal was geheel in neogotische stijl vervaardigd. In elk van de beide ingangen hing men een dubbele eikenhouten deur met neogotisch snijwerk. Een nieuw restauratie bleek uit onderzoekingen in de jaren vijftig noodzakelijk. Daarom kwamen er in 1961 opnieuw steigers rond het noordertransept. Gevaarlijke, loszittende onderdelen werden het eerst verwijderd, daarna konden afnemen van de te vernieuwen of herstellen onderdelen. Pinakels, kruisbloemen en andere onderdelen werden uitgenomen, op de grond opgemeten en gefotografeerd, uit de stukken die voor herplaatsing in aanmerking kwamen werden de ijzeren doken verwijderd, bij de herplaatsing werd een bronzen verankering toegepast om aan roestvorming voorgoed een einde te maken. De nieuwe stenen delen werden nu uit Vaurion kalksteen vervaardigd, een materiaal waarmee ook de oude, gehandhaafde delen ingeboet werden. Tijdens de voortgang van het werk besloot men om voor die onderdelen die het meest aan het weer blootgesteld zijn, donkergrauwe, blauwige en bruine Hohenfelser bazaltlava toe te passen, niet alleen om de grotere bestendigheid daarvan, maar ook omdat de zachtere Vaurion wel erg licht van kleur is en scherp contrasteert met de bewaarde Gildehauser en Udelfanger zandsteen. Sinds 1964 werden, na proefnemingen, beide soorten steen verwerkt. Het beeldhouwwerk werd door J. de Bresser uitgevoerd. In 1967 was het noordtransept voltooid. Vanaf 1966 was de uitvoering van het werk in handen van het Aannemersbedrijf Nico de Bont en Zonen te Nieuwkuijk, dat al bij veel monumentenrestauraties in Noord-Brabant zijn diensten bewezen

had en dat de hele tweede Sint-Jansrestauratie ten einde zou brengen.
      
Vanaf januari 2005 verrees aan de zijde van de Hinthamerstraat een 40 meter hoge staalconstructie met werkvloeren van acht bij dertig meter die tot het einde van de restauratie in 2010 is blijven staan. De restauratie van het Noordertransept van de Sint-Jan was een gigantische operatie. Ongeveer

450 kuub natuurstenen bekleding werd gedemonteerd en voor het grootste deel teruggeplaatst na vervanging van roestende doken, ankers en krammen. De restauratie van het noordertransept heeft ruim vier jaar in beslag genomen. Bij de restauratie van de kooromgang is vooral veel natuursteen vervangen. Bij het noordertransept was dat niet nodig. De zandstenen bekleding die is aangebracht bij de eerste restauratie van de kerk vanaf 1868, verkeerde nog in zeer redelijke staat. Het probleem hier waren de ijzeren doken, krammen en ankers waarmee de natuurstenen blokken aan elkaar en aan de bakstenen kern van de kerk waren vastgeklonken. Deze roesten en zetten uit waardoor de stenen uit elkaar werden gedrukt.        Mariaportaal Het Noorderportaal wordt ook Mariaportaal genoemd. Maria is het 2e patroon van deze kerk met grootse Maria beweging. De 1e patroon is Sint Jan de evangelist, daar is de hoofdingang aan de straatzijde aan gewijd. De boodschap aan Maria, bovenin Noorderportaal Helemaal bovenaan in het Noorderportaal bevindt zich een beeld van de vader, man met Tiara. Tiara staat voor altijd. Ze zijn afgebeeld in een Medaillon. Naast onze vader zie je Maria. Dit beeld de boodschap aan Maria uit. De Maria bovenin het Noorderportaal gaf volgens de Bosschenaren de lijn van de hemel aan. Maria staat hier afgebeeld met God. God heeft in de Bijbel vele omschrijvingen, zoals o.a.: Koning van de aarde, het licht en heil van de mens, de hemelen verkondigen zijn gerechtigheid. Het Getal 1 staat als symbool voor God. De cirkel zonder begin en eind word ook vaak als symbool voor God gebruikt. Met daarin 3 ringen die elkaar overlappen in de vorm van een driehoek, de drie-eenheid. Onderin het portaal heeft wat de opbouw betreft veel weg van een portaal van een Franse kathedraal: zowel op de eikenhouten deuren als op de natuurstenen boog treffen we veel