altijd scherpe grens tussen stad en land. In de geschiedenis van dit laag gelegen gebied aan de Dommel speelt water een hoofdrol en ook nu nog is het een factor van belang. Mede aan het natte karakter dankt het gebied zijn verrassende natuur met tientallen vogelsoorten en bijzondere planten. De natuur, het water en de ruimte vlak bij het stadshart maken Het Bossche Broek tot een aantrekkelijke gebied. In de Middeleeuwen was ’s-Hertogenbosch een bijna onneembare vesting. De stad was gebouwd op een zandige heuvel in het moerasland, dat nat bleef dankzij de Dommel en de Dieze. In 1579 lukte het de Spanjaarden toch de stad in te nemen. ’s-Hertogenbosch groeide uit tot een katholiek bolwerk. Frederik Hendrik riep in 1629 de hulp in van de beroemde droogmaker Leeghwater. Dankzij zijn dijkenstelsel konden de Bosschenaren de stad weer in eigen handen nemen. Door de werkzaamheden van Leeghwater ontstond ‘inundatiekom’ het Bossche Broek, een drassig open graslandgebied van 116 hectare langs de benedenloop van de Dommel.

De achtergrond - Het middeleeuwse centrum van ’s-Hertogenbosch ligt direct aan het Bossche Broek. De skyline van ’s-Hertogenbosch vormt een grillige achtergrond met als blikvanger de Sint-Janskathedraal. Vanaf de Bossche stadswallen zie je een groene vlakte met in het zuiden een bosrijk gedeelte en op de achtergrond de A2, die in een wijde boog de Dommel passeert. Eén van de mooiste stadsfronten van Nederland. Stad en land grenzen hier nog aan elkaar, een oude toestand waarop we niet zuinig genoeg kunnen zijn. Nergens in Nederland ligt een natuurgebied zo dicht bij het centrum van een stad.
  
‘Broeken’ en ‘donken’ - Het Bossche Broek is het laatste stukje Hollands polder- en beeklandschap in de omgeving. Lager gelegen gebieden zijn ‘broeken’ en hoger gelegen gebieden zijn ‘donken’. Het landschap wordt gemarkeerd door de Aa en de Dommel. Het dal van de Dommel gaat door het ‘Brabantse Zand’, waardoor de aardkorst beweegt en er hoogteverschillen ontstaan. Echter, die worden weer grotendeels gladgestreken met rivierpuin, zand en grind. Door de wind zijn in koude tijden de laagten met zand en leem bestoven.