Stadswandeling

De Oude Binnenstad

       

We lopen verder door de Hooge Steenweg de naam van het straatgedeelte tussen de Scheidingstraat (scheiding tussen Markt en Hoge Steenweg) en de Ruijsche Poort. Dat deze straat hoog lag bleek uit het feit dat de huizen aan de rechterzijde vanaf de Markt gerekend achter beduidend dieper lagen dan aan de voorkant dat is nog altijd zo wie van de Hooge Steenweg de Scheidingstraat ingaat bemerkt duidelijk dat de straat daalt hetzelfde geldt voor de Ruijsche Poort.    In deze straat heeft een man gewoond die in ‘s-Hertogenbosch en ver daarbuiten beroemd geworden is dat was Abraham van Houwelingen meer bekend onder zijn bijnaam Lekkerbeetje. Tijdens de 80-jarige oorlog was hij ritmeester der kurassiers onder Van Grobbendonck de bevelhebber der stad door zijn moedig gedrag stond hij hoog aangeschreven zijn bekendheid is vooral ontstaan door het ruitergevecht met in Staatsdienst zijn de Franse soldaten wier aanvoerder Bréauté de strijd had uitgelokt. In deze straat heeft een man gewoond die in ‘s-Hertogenbosch en ver daarbuiten beroemd geworden is dat was Abraham van Houwelingen meer bekend onder zijn bijnaam Lekkerbeetje. Tijdens de 80-jarige oorlog was hij ritmeester der kurassiers onder Van Grobbendonck de bevelhebber der stad door zijn moedig gedrag stond hij hoog aangeschreven zijn bekendheid is vooral ontstaan door het ruitergevecht met in Staatsdienst zijn de Franse soldaten wier aanvoerder Bréauté de strijd had uitgelokt. Op 5 februari 1600 's morgens om 11 uur had dit befaamd geworden treffen plaats op de Vughterheide van weerszijden namen er 22 man aan deel het werd gadegeslagen door een grote menigte toeschouwers Lekkerbeetjen sneuvelde als eerste maar de Bosschenaars wonnen de strijd. Luxor het theater met bovenwoning is gelegen aan de oostelijke zijde van de Hooge Steenweg in de binnenstad van ’s-Hertogenbosch het van oorsprong middeleeuwse perceel strekt zich uit tot het achterliggende straatje "Achter de Tolbrug". Het theater werd in 1919 gebouwd en vertoont stijlelementen van Art Deco en de Amsterdamse School het ontwerp werd geleverd door de Haagse architect A.J. Hekker wiens naam is uitgehakt aan de rechterzijde van de voorgevel na de Tweede Wereldoorlog werd het pand in gebruik genomen als bioscoop (bioscoop "Luxor") na de beëindiging van deze naoorlogse bioscoopfunctie is het gebouw herbestemd als winkel. Hierbij werd het trappenhuis op begane grondniveau gesloopt van de voormalige toneeltoren in de achterbouw werd de bovenste verdieping gesloopt waardoor de achterbouw werd verlaagd tot het niveau van de zaal het zadeldak hiervan werd tot aan de achtergevel doorgetrokken en twee insteekverdiepingen voor technische ruimten werden verwijderd. In 1991 is de voorgevel op de begane grond gerestaureerd de in de naoorlogse periode verwijderde lantaarnarmaturen boven de pui werden opnieuw aangebracht.    Op einde van de straat heb je de kantoren Van Lanschot bankiers is vanaf 1875 aan de Hoge Steenweg gevestigd en verwierf in de directe nabijheid in de loop der tijd een aantal panden De Zij Spek, De Gelderse Roos en De Pijnappel aan de Hooge Steenweg die door luchtbruggen met elkaar werden verbonden aan de voorzijde vormen drie gevels een interessant ensemble aan weerszijden van de Ruyssche Poort. Het hoofdgebouw van de bank aan de Hoge Steenweg 27-31 werd na de Tweede Wereldoorlog verbouwd en is voorzien van drie nieuwe trapgevels. Hier is sprake van een eigenzinnige vorm van wederopbouw geïnspireerd op Duitse en Vlaamse trapgevels, verderop De Brauwkuip (Orthenstraat 1) stonden oorspronkelijk twee vijftiende eeuwse huizen die in 1729 werden samengevoegd en lang als bierbrouwerij functioneerden maar in 1922 is het geheel afgebroken en vervangen door het huidige grote pand met trapgevel en in 1967 werd het aan de bankvestiging toegevoegd.        Gulden Hopsack (Orthenstraat 3) de eerste gegevens van het huis dateren uit 1564 in dat jaar verkopen de kinderen van Hendrick Loeff het huis aan Wouter van Uden bierbrouwer in de Gulden brouwkuip Van Uden bouwt op het einde van Loeff's erf tegen de Binnendieze aan een denninghuis. Elke professionele brouwerij had zo'n luchtige droogruimte waar het ontkiemende graan (om zijn groene kleur groenmout genoemd) losjes uitgespreid kan drogen het drogen (dennen) stopt het ontkiemen en zo kreeg men luchtmout. Een nieuwe eigenaar Wouter van Wel breidt in 1600 de bierbrouwerij uit hij laat een nieuw pand bouwen met renaissancegevel geheel naar de smaak van die tijd de restauraties in 1923 en in 1973-1975 gigantisch grote weegschaal in de hal gerestaureerde schilderingen aan het 17e eeuws plafond (ranken, vogels, guirlandes) de waterput is in ere hersteld in dit pand is enige tijd een synagoge gevestigd geweest sedert 1970 is het een deel van het kantorencomplex van het bankiershuis Van Lanschot.      Bij de Gruyterpassage linksaf genoemd naar de fabriek van de Gruyter op 19 juli 1818 opgericht te 's-Hertogenbosch door Petrus (Piet) de Gruyter als grutterswinkel met gruttershandmolen op het eind van de vorige eeuw werd een winkelbedrijf op grote schaal opgezet met een moderne fabriek de grootste van Nederland met eigen winkels in alle grotere plaatsen van ons land.